بایسته‌های اخلاقی هنر سخنوری با تأکید بر حوزه مخاطب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای مدرسی اخلاق، دانشگاه معارف

10.22081/jip.2024.69893.1121

چکیده

دین مبین اسلام، بالاترین خدمت را هدایت خلق برمی‌شمرد و یکی از بهترین راه‌ها برای این امر مهم، «تبلیغ با خطابه قوی» است. تاریخچه خطابه، به صورت دقیق مشخص نیست؛ ولی اوّلین‌بار در سرزمین یونان مورد استفاده قرار گرفته است. مفهوم خطابه، آن است که خطیب، سخن خود را با آرایش گفتاری و معنایی به مخاطب عرضه کند و آرامش خاطر را برای او حاصل نماید. در این نوشتار، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای وبا روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی بایسته‌های اخلاقی هنر سخنوری با تأکید بر حوزه مخاطب پرداخته و به این نتایج رسیدیم که:
1. درحقیقت، برای پیدایش خطابه، زمان دقیقی در دست نمی‌باشد؛ زیرا آدمی از ابتدای آفرینش، دارای نطق بوده است؛ 2. سخنران خوب، زمانی نقش مؤثری را در افکار و عقاید مخاطبان خود بر جای می‌گذارد که از هنرهای سخنوری اطلاع داشته و آنها را عملی نماید؛ 3. بایسته‌های اخلاقی سخنوری، سه قسم است: معنوی، درونی ـ ‌فردی و میان‌فردی؛ 4. بایسته‌های اخلاقی معنوی (ارتباط انسان با خدا)، دو زیرمجموعه دارد: اخلاص، ایمان به هدف؛ 5. بایسته‌های اخلاقی درونی ـ ‌فردی (بُعد اخلاق فردی)، دو زیرمجموعه دارد: علم و تخصص در زمینه سخنوری، مهارت تأثیرگذاری و انگیزه‌بخشی؛ 6. بایسته‌های اخلاقی میان‌فردی (بُعد اخلاق ارتباطی)، چهار زیرمجموعه دارد: فصاحت و بلاغت (ارسال دقیق پیام به مخاطبان)، سعه صدر و استقامت در راه هدف، صداقت و راستگویی با مخاطبان، خیرخواهی.

کلیدواژه‌ها